ارگونومی چیست و چه مزایایی دارد؟
برای بسیاری از مشاغل، ملزومات اداری مورد استفاده میتواند عامل مهمی در محیط کار باشد و تأثیر قابل توجهی بر عملکرد کارکنان داشته باشد. با تجهیزات اداری مناسب، احتمال عملکرد بهتر بالاتر است چون میتوانید کار خود را به صورت کارآمدتر و روانتر انجام دهید. اما در محیط دفتر کار، “تجهیزات مناسب اداری” چه چیزهایی را شامل میشود؟ در این مورد، تجهیزات مناسب به معنای مبلمان اداری، میز اداری و صندلی اداری است که استانداردهای ارگونومی مناسب را دارند.
ارگونومی در محیط کار چیست و چرا داشتن مبلمان اداری ارگونومیک و صندلی اداری ارگونومیک، ضروری است؟
ارگونومیک علم مطالعه رابطه بین انسان و محیط کار میباشد. هدف از ارگونومیک این است که شرایط کار را به گونهای بهبود ببخشد که سلامت، راحتی و کارایی کارکنان افزایش یابد. بطور مثال صندلی اداری ارگونومیک، به شما کمک میکند تا در حالت مناسب بنشینید و فشار بر روی ستون فقرات، گردن، شانهها و بازوهای خود را کاهش دهید.
یک صندلی اداری استاندارد همچنین میتواند خطر ابتلا به دردهای عضلانی-اسکلتی و سایر مشکلات فیزیکی را حین کار کاهش دهد. ارگونومی میتواند شامل طراحی صحیح میز، صندلی، کامپیوتر، نور، صدا و دمای محل کار باشد. با رعایت اصول ارگونومی، میتوانید خطر آسیبهای حرکتی، استرس و خستگی ناشی از کار را کاهش داده و حس خوبی را هنگام کار کردن تجربه کنید.
همچنین بخوانید: راهنمای خرید صندلی ارگونومیک
ارگونومی به عنوان فرآیند تغییر شرایط کار برای هماهنگی با نیازهای کارکنان تعریف میشود. بدین ترتیب مدیر یک مجموعه اطمینان حاصل میکند که شرایط مناسب و استانداردی برای کارکنان وجود دارد. متاسفانه بسیاری از مدیران شرکتها در ایران نسبت به این مسئله غافل هستند و همیشه سعی میکنند با فراهم کردن شرایط حداقلی برای کارمندان، کار خود را پیش ببرند که مسلماً با کاهش بهرهوری کارکنان خود مواجه میشوند.
به طور ساده، ارگونومی به معنای اعمال آنچه که درباره نیازهای خاص کارکنان شرکت میدانید است تا محیط کاری ایمن، موثر و راحتی برای آنها فراهم کنید. این موارد شامل بررسی عوامل فیزیکی و روانی کارکنان، اندازهگیری و بهینهسازی تجهیزات و مکانهای کار و طراحی سیستمهای کاری مناسب با توجه به اهداف و وظایف آنهاست.
ارگونومی نه تنها به افزایش بهرهوری کارمندان کمک میکند، بلکه میتواند بسیاری از مشکلات شغلی که کارمندان روزانه با آنها روبرو هستند را نیز از بین ببرد. استانداردهای ارگونومیک با توجه به ویژگیهای فیزیولوژیک و روانشناختی افراد، سلامت و رفاه آنان را حفظ و ارتقا میدهد. با استفاده از اصول ارگونومی، میتوان مشکلات ناشی از وضعیت نامناسب بدن، تکرار حرکات اضافی و بیمورد، فشار ناشی از وسایل کار و استرس را کاهش داد. در نتیجه، کارمندان کمتر دچار خستگی، درد و آسیب میشوند و همراه با رضایت بیشتر، خلاقیت و تعهد کارهای خود را انجام میدهند.
مزایای رعایت اصول ارگونومیک
بسیاری از ما در مورد اهمیت استانداردهای ارگونومیک در محیط کار شنیدهایم، اما چگونه یک صندلی اداری ارگونومیک میتواند برای شما مفید باشد؟ در ادامه برخی از مزایایی که میتوانید با ارگونومی مناسب از آنها بهرهمند شوید را آوردهایم.
1- افزایش بهرهوری
اصول ارگونومیک اغلب با افزایش بهرهوری در محل کار مرتبط است زیرا به شما این امکان را میدهد که در فضای کاری خود راحتتر باشید. به این ترتیب میتوانید بیشتر بر وظایف خود حین کار تمرکز کنید.
2- بهبود گردش جریان خون در بدن
علاوه بر این، رعایت اصول ارگونومی به بهبود گردش خون کمک میکند زیرا صندلی و مبل ارگونومیک به شما این امکان را میدهند تا در وضعیت مناسبی نشسته و گردش خون شما حتی در حالت نشسته نیز بهینه باشد.
3- کاهش درد کمر
صندلی اداری ارگونومیک با پشتیبانی از کمر، میتواند مانع درد کمر بر اثر نشستنهای طولانی مدت شود. زیرا فشار را بر روی ستون فقرات کاهش داده و به شما اجازه میدهد تا وضعیت استاندارد بدن را هنگام نشستن رعایت کنید. مبلمان ارگونومیک با توجه به شکل و اندازه بدن شما طراحی شدهاند و به شما این امکان را میدهند که تنظیمات مختلفی را برای افزایش راحتی خود اعمال کنید.
برای مثال، شما میتوانید ارتفاع، زاویه و فاصله صندلی خود را با میز کار خود تنظیم کنید و با استفاده از پشت سری اختصاصی و بالشتکهای حمایت کننده تمام زوایای ستون فقرات را پوشش دهید. استفاده از صندلی ارگونومیک نه تنها به جلوگیری از درد کمر کمک میکند، بلکه باعث بهبود عملکرد، تمرکز و سلامت عمومی شما نیز میشود.
4- بهبود کیفیت کار
همانطور که اشاره شد، ارگونومی میتواند به افزایش بهرهوری شما کمک کند و توانایی این را به شما میدهد که در مدت زمان کوتاهتر بیشترین کار را انجام دهید. به همین ترتیب، ارگونومی میتواند به بهبود کیفیت کار شما نیز کمک کند چرا که شما به وظایف خود بیشتر توجه خواهید کرد!
5- افزایش ایمنی در کار
علاوه بر راحتی در محیط کار، ارگونومیک میتواند به افزایش ایمنی در محل کار نیز کمک کند. زیرا بسیاری از مشکلات رایجی که کارمندان تجربه میکنند را از بین می برد. ارگونومی علم طراحی و سازماندهی محل کار به گونهای است که استرس و آسیبهای ناشی از وضعیت بد بدن هنگام کار کردن را به حداقل برساند. با رعایت اصول ارگونومی، شما میتوانید راحتی، بهرهوری و خلاقیت خود را در محل کار ببینید.
برخی از راههای ساده برای پیادهسازی ارگونومی در دفتر کار عبارتند از: تنظیم صندلی، میز و صفحه نمایش به گونهای که با اندازه بدن و نیازهای شما منطبق باشد. استفاده از لوازم جانبی مناسب مانند صفحه کلید، ماوس، پشتیبان پشت و زیر دستی، تغییر وضعیت بدن و استراحت به طور منظم، حفظ فاصله مناسب از منابع نور و صدا و حفاظت از چشمها در مقابل مانیتور کامپیوتر
اعمال اصول ارگونومی در محیط کار
حالا که با مفهوم ارگونومی و فواید آن آشنا شدید اکنون در مورد چگونگی اعمال این مفهوم در محل کار خود صحبت میکنیم. از آنجا که هر شخص ویژگیهای روحی، روانی و فیزیکی متفاوتی دارد، در واقع هیچ راهحل یکسانی برای همه وجود ندارد پس در اینجا برخی از دستورالعملهای کلی برای رعایت ارگونومی مناسب در محل کار آورده شده است.
همچنین بخوانید: تبدیل صندلی اداری ارزان قیمت به صندلی ارگونومیک
-
مانیتور
ابتدا اطمینان حاصل کنید که مانیتور کامپیوتر شما به درستی و در زاویه مناسبی قرار گرفته است تا حرکات ناخواسته گردن شما حین کار زیاد نباشد. در این مورد، باید مانیتور کامپیوتر شما در همان سطح دید چشمان شما قرار داشته باشد تا مانند خم شدن سر به پایین یا بالا شود. اینکار به جلوگیری از خستگی و درد عضلات گردن و شانه شما کمک میکند. برای تنظیم ارتفاع مانیتور میتوانید از پایههای قابل تنظیم، کتاب یا جعبه برای زیر آن استفاده کنید.
علاوه بر ارتفاع مانیتور، باید اطمینان حاصل کنید که صفحه نمایش کامپیوتر حداقل به اندازه یک دست صاف شده از شما فاصله دارد. این موضوع باعث میشود تا چشمان شما دیرتر خسته شوند. همچنین به شما اجازه میدهد تا به صورت مستقیم و با زاویه مناسب به صفحه نمایش نگاه کنید.
تنظیم نور محیطی نیز مهم است! دقت داشته باشید نور اطراف باعث تار یا کمرنگ دیده شدن صفحه نمایش نشود. چون در اینصورت مجبور هستید برای دیدن جزئیات به صفحه نمایش خیره شوید. برای حفظ سلامت چشمان خود، مهم است که مانیتور خود را در جای مناسب قرار دهید و تنظیمات روشنایی و کنتراست آن را با محیط اطراف هماهنگ کنید.
اگر هم چشمان حساس به نور دارید، میتوانید از عینکهای مخصوص کامپیوتر استفاده کنید که از خستگی چشم جلوگیری میکنند. در ضمن، باید به صورت منظم استراحت کنید و چشمان خود را از صفحه نمایش برداشته د و به نقاط دورتر نگاه کنید. این کارها به شما کمک کنند تا سلامت چشم و گردن خود را هنگام کار با کامپیوتر حفظ کنید.
-
موس و کیبورد
موس و صفحه کلید کامپیوتر نیز باید در فاصلهای مناسبی از شما قرار داشته باشند که حرکات غیرضروری را محدود کنند. موقعیت آنها باید به شما اجازه دهد تا مچ دست و ساعد خود را در یک وضعیت متعادل و موازی با میز نگه دارید. علاوه بر این، بهتر است صفحه کلید کامپیوتر در یک زاویه کمی مورب قرار داشته باشد تا تایپ کردن را راحتتر کند.
-
سایر تجهیزات و ملزومات اداری
به جز موارد فوق، اطمینان حاصل کنید که هر گونه ملزومات یا لوازم دفتری که نیاز دارید در مکانهای مشخصی قرار بگیرند. اشیائی مانند هدست، تلفن یا دستگاه منگنه باید با فواصل معینی نزدیک دستان شما باشند تا نیازی به انجام حرکات تکراری یا قرار گرفتن در موقعیتهای نامناسب فیزیکی نباشد. برای نظم بیشتر این وسایل میتوانید از یک ست رومیزی استفاده کنید تا تمام وسایل را به شکل مناسبی روی میز خود داشته باشید.
-
صندلی اداری ارگونومیک
آخرین و مهمترین مورد صندلی ادرای مورد استفاده شماست! جایی که بیشترین زمان خود را روی آن سپری میکنید. ارتفاع صندلی خود را به گونهای تنظیم کنید که کف پای شما روی سطح زمین به شکل صاف قرار گرفته و زانوها زاویه 90 درجه داشته باشند. تنظیم دستهها نیز مهم است! اگر صندلی شما دسته تنظیمی دارد باید بشکلی آن را تنظیم کنید تا ساعد دست براحتی روی میز قرار بگیرد. تنظیم گودی کمر و پشت سری اختصاصی نیز از امکانات خوبی است که اگر در صندلی شما وجود داشته باشند وضعیت حرفهای را هنگام نشستن تجربه خواهید کرد.